2013 | Een leerling vertelt in zijn GSA dat hij het leven niet meer ziet zitten. Wat doe je dan? Movisie en 113Online schreven een handleiding voor GSA’s en jongerenorganisaties om zelfmoord onder lhbt-jongeren te voorkomen. (Update 2019: Movisie is bezig met nieuw onderzoek over dit onderwerp.)
‘Erover praten lokt geen zelfmoord uit’
Een jongen vertelt bij zijn GSA (Gay-Straight Alliances) op school dat hij het leven niet meer ziet zitten. Of een meisje schrijft op de Facebookpagina van haar homostudentenvereniging dat ze morgen zelfmoord gaat plegen. Het kan jongerenorganisaties van lesbische, homo-, bi- en transgender (lhbt) jongeren zomaar gebeuren. Movisie heeft daarom in samenwerking met 113Online een online boekje gemaakt over wat deze organisaties moeten doen om zelfmoord te voorkomen. ‘Je denkt misschien dat praten zelfmoord uitlokt maar het kan voor jongeren juist een opluchting zijn’.
Een luisterend oor
‘Als ik ga praten met een jongere over zelfmoord, breng ik die jongere dan misschien niet op ideeën?’ Deze vraag werd vaak gesteld tijdens de trainingen die 113online en Movisie samen gaven aan lhbt-organisaties en vrijwilligersorganisaties als de Kindertelefoon. Nee is het antwoord op deze vraag: praten over zelfmoord lokt geen zelfmoord uit. Marije, psycholoog bij 113online: ‘Als je betrokken, en zonder oordeel kunt luisteren naar iemand met zelfmoordgedachten, kan dat voor die persoon een wereld van verschil maken’. Je moet het gesprek wel op de juiste manier voeren. ‘Doen alsof zelfmoord een goede keuze is en praten over concrete methoden is gevaarlijk, dat is zeker geen goed idee’.
De juiste doorverwijzing
De helft van de lhbt-jongeren denkt wel eens aan zelfmoord en zelfmoordpogingen komen bijna vijf keer vaker voor onder deze jongeren in vergelijking met leeftijdsgenoten. Hanneke Felten, een van de auteurs van het boekje: ‘De meeste lhbt-jongeren hebben ervaring met negatieve reacties als discriminatie, pesten en geweld. Vooral bij pubers komt afwijzing hard aan. Gelukkig leren veel jongeren hier uiteindelijk goed mee om te gaan, onder andere door de steun van gelijkgestemden. Maar soms lukt dat niet en dan is het belangrijk dat zo’n jongere een luisterend oor vindt en doorverwezen wordt naar de juist hulp.’
Stayin’ Alive
Het boekje Stayin’ Alive is gemaakt in een samenwerkingsverband van Movisie en COC Nederland, gericht op suïcidepreventie van lhbt-jongeren. Het biedt informatie over zelfmoord onder lhbt-jongeren en over de signalen die aangeven dat er mogelijk iets aan de hand is. Ook staan er praktische tips in over de manier waarop je een gesprek over zelfmoord aan kunt gaan, zowel face-to-face als online via social media. Daarnaast biedt Stayin’ Alive contactgegevens van instanties waar lhbt-jongeren naar doorverwezen kunnen worden. Het boekje is gratis te downloaden via www.iedereenisanders.nl/ondersteuners.
Update: Nieuw onderzoek in 2018/2019
Anno 2019 doen Movisie en onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek naar ervaringen met hulpverlening en/of steun voor lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (lhbt) jongeren met zelfmoordgedachten. Ook in een orthodoxchristelijke omgeving. Daarnaast willen zij onderzoeken welke wensen en behoeften (lhbt) jongeren hebben met betrekking tot steun en/of hulpverlening. Lees hier meer over dit onderwerp >>