2018 | Onderwijsteams die het thema seksuele diversiteit met meer gemak willen benaderen, kunnen met deze infoposter + handreiking het gesprek met elkaar aangaan. Gemaakt voor vo & po. (Tijdelijk aanbod* herfst 2018: een gratis begeleid teamgesprek.)

Waar begin je?

Waar begin je op school als het gaat over seksuele diversiteit? Bij de leerlingen, die zich respectvoller moeten leren gedragen? Bij het curriculum, waarin je vastlegt wat de leerlingen wanneer geleerd krijgen door wie? Bij de zorg, zodat die de voelsprieten hierop traint?

Ergens

Het maakt niet uit wáár je begint, als je maar ergens start en stappen blijft zetten. Op iedere school is al iemand ergens mee begonnen. Wat doet die persoon voor goeds en kunnen anderen dat ook? Hoe stimuleer je elkaar? Waarin eigenlijk: wat wil je samen bereiken? En wat heeft het team nog extra nodig?

Het gesprek bij de poster

Het maakt wèl uit of je als team goed kunt praten over seksuele diversiteit. Om dat te stimuleren is deze poster met handreiking

. De vragen in de handreiking kunnen helpen om het gesprek in het team te (blijven) voeren. We maakten ‘instapvragen’ om het kort over te hebben; deze variant is ook voor het basisonderwijs. Daarnaast doen we voorstellen voor discussievragen die wat verder gaan. Wij gaan er vanuit dat het teamleiders of schoolleiders zijn die dit gesprek op school in gang willen zetten.

Wat werkt: 6 factoren

De info op de poster is gegroepeerd rond zes factoren die positief blijken te werken voor een veilig schoolklimaat op het gebied van seksuele diversiteit. Deze zes ‘bevorderende factoren’ staan beschreven in het gelijknamige boekje Waar begin je? Dit boekje is de basis voor de poster en handleiding.

Bestellen en downloaden

De poster op A1-formaat is gratis te bestellen bij School & Veiligheid. Om de poster te gebruiken via het digibord, is deze ook te downloaden. De handreiking is alleen als download beschikbaar. Het gesprekkenboekje Waar begin je? – waarop de poster is gebaseerd – is te bestellen of te downloaden.

• Download de poster (groot formaat) >>
• Download de handreiking >>
• Download het boekje met gesprekken >>
• Bestel de poster en/of het gesprekkenboekje >>

* Tijdelijk aanbod: een gratis begeleid teamgesprek. Mail voor meer informatie: i.vanbijssum@schoolenveiligheid.nl

Links: verder lezen / direct aan de slag

Als je na het teamgesprek verder wil lezen of direct aan de slag wil, dan vind je hieronder links die je op weg helpen. De links zijn verdeeld over de 6 succesfactoren, maar horen vaak thuis bij meer factoren. Dit is overigens slechts een greep uit de mogelijkheden.

Competente leraren

1. De website Toegerust op sociale veiligheid geeft een overzicht van competenties die aankomende leraren nodig hebben om een sociaal veilige sfeer op school te kunnen creëren.
2. Voor pabo-studenten: tijdens je stage kun je met leerlingen Met wie woon jij? spelen. Dit is een uitgewerkte les over diverse gezinssamenstellingen rondom een kwartet.
3. Wil je meer houvast over de manier waarop je lhbt-leerlingen kunt begeleiden? lees dan de tips in de folder Hoe ondersteun je jongeren met lhbt-gevoelens?
4. Voor een veilige sfeer op school, maak je het best gedragsafspraken in de Gouden Weken, de eerste weken van het schooljaar. Denk hierbij ook aan (seksuele/gender) diversiteit.
5. Idee: maak met een groepje studenten een les of lessenserie en gebruik daarbij elementen die door onderzoekers als effectief zijn bevonden. In de handleiding Doing it for the optimal impact staan tips voor effectieve voorlichting over seksuele diversiteit.

Uitwisselen met leerlingen

1. Een spiegelgesprek tussen leerlingen en leraren is een mooie manier om inzicht te krijgen hoe veilig leerlingen de school ervaren op het gebied van seksuele diversiteit. Met bruikbare tips als resultaat. De werkvorm ‘spiegelgesprek’ is bruikbaar in het po en het vo.
2. Voor vo: laat leerlingen van de laatste leerjaren een schoolvisitatie doen. Gedurende één dag doen ze een onderzoekje onder medeleerlingen over seksuele diversiteit, helpen ze mee met voorlichting en bespreken ze met de directie de uitkomsten en mogelijke acties.
3. Voor vo: laat leerlingen weten dat ze een GSA kunnen oprichten en dat je hen daarbij kunt helpen. Lees over de betrokkenheid van docenten / school hierbij in de GSA-docentenhandleiding.
4. Meningen uit de praktijk: in filmpje 12 van de reflectietool Dillema’s in beeld verwoorden enkele docenten waarom zij het goed zouden vinden als alle leraren (terloops) met leerlingen over seksuele diversiteit durven te praten.
5. De ‘methode jampot’ in het po: een van de onderdelen in de aanpak van de Jozefschool is het vragenrondje. Via briefjes in een jampotje mogen leerlingen regelmatig vragen stellen over seksualiteit en relaties.

Doelen stellen

1. Lees voor meer verdieping hoe je doelen en lesmethoden met elkaar kunt verbinden in de brochure Gewoon DOEN.
2. Leer meer over de seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren en wat School & Veiligheid bedoelt met de term ‘seksuele integriteit’.
3. Bekijk voor meer verdieping over genderdiversiteit de website Genderklik.
4. Voor po: prik momenten op de jaarkalender van de speciale dagen voor het basisonderwijs. Ideeën en tips hoe je daarbij aandacht kunt geven aan seksuele diversiteit, vindt je op de Aan de slag kalender.

Willen en durven

1. Voor leerkrachten en aankomende leraren: Gedragen Gedrag is een leerzaam spel om met collega’s/medestudenten te spelen. Via een vlotte spelvorm met kaartjes bediscussieer je casussen van divers gedrag en maakt daar uiteindelijk afspraken over. Het spel maakt verschillende opvattingen en overeenkomsten duidelijk en bespreekbaar. (Selecteer de blauwe kaartjes over seksuele diversiteit.)
2. Een praktijkverhaal: De Montessori-juffen Marina en Margreet vertellen in een video dat ze altijd dachten een open en veilige school te hebben. Maar na een paar maanden bewust werken aan respect voor seksuele diversiteit, merken ze dat de leerkrachten zelf en onderling toch meer over seksuele diversiteit zijn gaan denken en praten. Nu komen ze er achter dat ze onbewust eigenlijk altijd iets hadden laten liggen. Bekijk de vierde video op deze pagina met ervaringsverhalen.
3. Een mooi theaterstuk over (onbewuste) normen en waarden van leraren over seksuele diversiteit is het interactieve teamvoorstelling En een prettig weekend. Theater AanZet speelt de twee po- en vo-varianten pijnlijk herkenbaar…
4. Waarom roepen mensen die ‘anders’ zijn bij ons vaak angst of weerstand op? Wil je als team dieper ingaan op dit thema, dan biedt Mind Mix de docentenworkshop Diversiteit in de Klas.
5. Tips nodig voor lesgeven in de liefde? Rutgers heeft ze paraat voor u!

Samen uitvoeren

Twee links naar verhalen van leraren die vertellen over samenwerken op het thema seksuele diversiteit:

1. In filmpje 7 van de reflectietool Dillema’s in beeld verwoorden enkele docenten dat het fijn zou zijn om ook deze kar samen te trekken.
2. Zorgcoördinator Dianne Rijnen vertelt hoe ze met diverse collega’s de zaak Fien aanpakte.

Weten wat je moet weten

1. Advies op maat gewenst om het lhbt-beleid van de school mee door te spreken? Enkele organisaties in Nederland geven die ondersteuning.
2. Soms kan een externe organisatie iets beter dan dat jij het zelf kunt: een pakkende schoolvoorstelling geven bijvoorbeeld.
3. Diverse organisaties ondersteunen de leerkracht met diverse soorten gastlessen over diverse aspecten van seksuele diversiteit op school.
4. Wil je een training voor het hele team, die helpt om in de klas het gesprek over een maatschappelijk gevoelige onderwerp te durven en kunnen aangaan? Neem voor meer informatie contact op met Stichting School & Veiligheid.